Szanowni Państwo
dr hab. prof. UR Szczepan Kozak
Potrzeba wydawania rocznika poświęconego dziejom Galicji została zasygnalizowana już w wiosną 2009 r., kiedy w Instytucie Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego rozpoczął swe prace Międzynarodowy Zespół Badawczy „Galicja 1772-1918”. Efektem prac Zespołu skupiającego historyków z Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Ukrainy i Węgier było sześć międzynarodowych konferencji zorganizowanych w Rzeszowie, Przemyślu, Poznaniu i Lwowie, których pokłosiem są m.in.: Galicja 1772-1918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, red. A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak, t. 1-3, Rzeszów 2011; Galicja a powstanie styczniowe, red. M. Hoszowska, A. Kawalec, L. Zaszkilniak, Warszawa-Rzeszów 2013; Galicyjskie drogi i bezdroża: studium infrastruktury, organizacji i kultury podróżowania, red. J. Kamińska-Kwak, Rzeszów 2013; Życie codzienne, gospodarka, kultura i społeczeństwo polskie w latach 1772–1918. Rozprawy z dziejów ziem polskich w okresie zaborów, red. W. Łazuga i D. Szymczak, Poznań 2015; Między polityką, historią a pamięcią historyczną. Studia z dziejów Polski okresu porozbiorowego, red. W. Łazuga i S. Paczos, Poznań 2015; Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, seria: Galicja i jej dziedzictwo, red. J. Kamińska-Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Rzeszów 2016.
Wyniki badań prowadzonych w ramach Zespołu obejmują zarówno studia o charakterze analitycznym jak i syntetycznym. Wśród tych ostatnich warto wymienić prace: M. Hoszowskiej, Ludwik Finkel i Akademia Umiejętności. Z dziejów współpracy naukowej Lwowa i Krakowa na przełomie XIX i XX wieku, Rzeszów 2011 oraz Szymon Askenazy i jego korespondencja z Ludwikiem Finklem, Rzeszów 2013; J. Maternickiego, Walerian Kalinka (1826-1886) i jego badania nad epoką porozbiorową, seria: Galicja i jej dziedzictwo, t. 21, Rzeszów 2013; S. Kozaka Kobieta na prowincji galicyjskiej 1871-1914. Studium historyczno-źródłoznawcze, Rzeszów 2013; Szkolnictwo i oświata w Galicji 1772-1918, seria: Galicja i jej dziedzictwo, t. 22, red. J. Dybiec, J. Krawczyk, A. Meissner, K. Szmyd, Rzeszów 2015.
W szeroko zakrojonych założeniach programowych Zespołu, opracowanych przez prof. Jerzego Maternickiego, podkreślono potrzebę „wypracowania całościowego, integralnego obrazu dziejów Galicji w latach 1772-1918, ze szczególnym uwzględnieniem wielokulturowego charakteru Galicji, wzajemnych relacji zamieszkujących ją narodów i grup etnicznych, polityki Wiednia wobec tej prowincji, dokonujących się przemian politycznych, gospodarczych, społecznych, rozwoju oświaty, nauki, sztuki, literatury, kształtowania się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków i Ukraińców, przeobrażeń społeczności żydowskiej”.
Powołując do życia czasopismo „Galicja. Studia i materiały” chcielibyśmy kontynuować podjęte prace, ale też rozszerzyć zakres dotychczasowych badań, otworzyć się na nowe dyscypliny. Zależy nam, aby niniejsze pismo miało charakter interdyscyplinarny, stało się platformą ułatwiającą komunikację i wymianę myśli. Oddane do rąk czytelników roczniki zostały podzielone na działy: Rozprawy i artykuły, Źródła i materiały, Recenzje i omówienia, Kronika. Schemat ten będzie kontynuowany w kolejnych tomach. Integralną częścią każdego rocznika będzie wybór materiałów bibliograficznych do dziejów Galicji. Idea opracowania bibliografii galicyjskiej pojawiała się w rozważaniach członków Zespołu od samego początku jego działalności. Prezentowany wybór rozpoczynamy od 2010 roku, uwzględniając prace opublikowane w Polsce, Austrii i na Ukrainie. W następnych rocznikach, dział ten zamierzamy sukcesywnie uzupełniać o kolejne lata.
Czasopismo dostępne będzie zarówno w wersji papierowej jak i na stronach internetowych, co w zamierzeniach redakcji ma się przyczynić do szerokiej popularyzacji historii Galicji. Liczymy również na współpracę badaczy i środowisk dotąd niezwiązanych z pracami Zespołu.
| Rzeszów, październik 2015 |